Bu tanımdan yola çıkarak da özgüveni oluşturan şeyleri az çok tahmin edebilir durumdayız. Özgüven bireyin önüne gelen bir işte başarılı olabileceğine dair inancıdır. Bu yüksek olursa kişi yapabileceği şeylerden çok daha fazlasının sorumluluğunu alır ve karşısındaki insanları küçümser bakabilir. Eksik olur ise kişi yapabileceği şeyleri dahi yapamayacağına inanarak kendi potansiyelini gerçekleştiremez. Peki, bu eksikliğe sebep olan nedir?

 1- Erken çocukluk döneminde bireyin kendi başına bir şeyler yapmak istediğini görürüz. “Ben yapacağım.” dediğini sıklıkla duyarız. Kendi yemek ister, ayakkabısını kendi bağlamak ister, kendi giyinmek ister, sizden gördüğü şeyleri aynı şekilde kendi tekrarlamak ister. Bu durumda onları kısıtlamak ve yapabileceği ve yapamayacağı şeyleri göstermemek onlarda özgüven eksikliğine yol açabilir. Uzun vadede yapması gereken işlerde sürekli bir karamsarlığa düşebilir ve yardıma ihtiyaç duyabilir. Onu engellemek ona bunu yapamayacağına inandırmaktır. Girişimde bulunduğu şeyler için onu azarlamak onun girişimde bulunmanın kötü bir iş olduğunu düşünmesi için yeterlidir.

Özgüven eksikliği

 2- Orta çocukluk döneminde çocuk ilkokula başlar ve burada merak ettiği sorulara cevap bulmaya çalışır. Araştırma yanlısı olur. Ebeveynler bu araştırmaların birer yaramazlık olduğuna inanıp onları kısıtlarlarsa çocuk başarısızlık duygusuna kapılır, kendini yetersiz hisseder ve çabalamaktan geri durur.

 3- Yine çocukluk dönemlerinde birey ailesine çok muhtaç kalıp çevresiyle iletişim kurmakta zorlanırsa sevilmediğine inanacaktır. Bir ortama girdiğinde kendini ifade edebileceği konusunda şüpheleri olacaktır. Kendi de özsaygı göstermediği için başkalarının kendisine göstermesi gerektiği bir saygının olduğunu anlamlandıramayacaktır. Çünkü kendini değersiz ve yetersiz hisseder. Çevresinde çoğu kişi onun için mükemmeldir fakat o çevresinden bir saygı hak edecek başarıya sahip değildir.

 4- Özsaygı demişken bunun bir temelinin daha atıldığı ergenlik döneminden söz etmek doğru olacaktır. Bir ergenin özsaygısı kendisinin zeki ya da çekici olup olmamasıyla ilgili bir algıyla oluşmuş olabilir. Ama bu algılamanın doğru olup olmaması yani gerçekle örtüşüp örtüşmemesi ergende sorun yaratabilir. İlk başta da bahsetmiştik, özgüvenin yüksek olabileceğini söyledik. Aynı şekilde özsaygıda da yükseklik narsisizmi gösterebilir. Başkalarına karşı ilgisiz, benmerkezci, kendine dönük bir yapısı vardır. Öte yandan biz eksikliği üzerinde durduğumuz için özsaygının eksikliği de kişinin eksikliklerini ya da çarpıtılmış patolojik güvensizliğini ifade edebileceğini söylemeliyiz.

Son olarak şöyle söz edebiliriz. Birey şayet kendi gerçekleştirebileceği şeylerin farkında olamazsa, kimliğinin ne olduğunu, nerede olmak istediğine karar veremezse ve bunu ya kendi inancıyla ya da çevresinin engellemesiyle başarıyla sonuçlandıramazsa kişide özgüven eksikliğinin oluşması muhtemeldir. Bu yüzden özellikle ebeveynlere çok iş düşmektedir. Özgüvene sahip olması gereken bireyin yanlış kısıtlanması ve engellenmesine izin verilmemelidir. Çocukları çocukluklarının yanında aynı zamanda yetişecek bir birey olarak görmek doğru olacaktır.